Archiwum Państwowe w Zielonej Górze - Wystawa "Mamo, ja nie chcę wojny!"

Wystawa "Mamo, ja nie chcę wojny!"

19 lipca 2022

Już od 19 lipca 2022 r. będzie można oglądać najnowszą wystawę zrealizowaną przez dr Dorotę Sadowską (Uniwersytet Warszawski) oraz Mariusza Olczaka (Archiwum Akt Nowych).

Na wystawie zaprezentowano historyczne rysunki polskich dzieci z roku 1946, będące zapisem ich przeżyć z czasu II wojny światowej i okupacji niemieckiej 1939-1945, przechowywane w Archiwum Akt Nowych w Warszawie, w zespole Ministerstwa Oświaty z lat 1945–1966 oraz współczesne rysunki dzieci ukraińskich, związane z wojną toczącą się obecnie w Ukrainie, gromadzone na portalu Mom I see war.

Dziecięce rysunki i wypowiedzi są świadectwem ogromnej wartości. Autorzy wystawy chcą pokazać, że wojna wygląda w oczach dziecka zawsze tak samo. Niezależnie od miejsca i czasu jest wielkim złem, a dziecko zawsze jest w niej ofiarą. Podobieństwo historycznych i współczesnych prac poraża. Dzieci rysują czołgi, samoloty zrzucające bomby, pożary i eksplozje. Rysują rannych i zabitych, zrujnowane domy, mogiły. Rysują siebie i swoją rodzinę, rysują ewakuację i ucieczkę. Ale rysują też nadzieję i swoje marzenia na przyszłość. Łącząc obrazy i słowa w grupy tematyczne: walka, okupacja, rodzina, represje, opór, zniszczenia, zwycięstwo-nadzieja, autorzy podkreślają fakt, jak bardzo podobne są do siebie scenariusze wojen zaborczych. Zmienia się czas, zmienia się miejsce, zmieniają się dziecięcy świadkowie, ale wojna zawsze jest taka sama: „Wojna nie widzi, nie słyszy, nie czuje” (J. J. Letria).

Obecnie w zasobie Archiwum Akt Nowych w Warszawie znajduje się ponad 7000 rysunków. W większości są to prace o tematyce wojennej tworzone w odpowiedzi na konkurs ogłoszony w 1946 w tygodniku „Przekrój” za zgodą ówczesnego Ministerstwa Oświaty. W ramach wciąż rozwijającego się ukraińskiego projektu Mom, I see war zebrano dotychczas ponad 13 000 rysunków o wojnie i pokoju w Ukrainie.

Wystawa "Mamo, ja nie chcę wojny! Polsko ukraiński - projekt archiwalny " jest realizowana przez całą sieć Archiwów Państwowych. Dzięki temu wystawa w formie planszowej została zaprezentowana w tym samym czasie w wielu miastach w Polsce, docierając do szerokiego grona odbiorców.

Opracowanie i realizacja: prof. Olha Kulinich (Uniwersytet im. T. Szewczenko w Kijowie), Daria Koval (projekt Mom I see war), Mariusz Olczak (Archiwum Akt Nowych), dr Dorota Sadowska (Uniwersytet Warszawski), Agnieszka Wopińska (Archiwum Akt Nowych).

Opracowanie graficzne: Beata Świerczyńska (Archiwum Akt Nowych).

Źródła rysunków i tekstów: Archiwum Akt Nowych w Warszawie,  Projekt „Mom I see war/Мамо, я бачу війну”, Ukraina, Kijów.

Wystawa została objęta patronatem Wojewody Lubuskiego.